Middeleeuwse Alkmaarse vondsten te zien in expositie Kasteel Radboud
De kracht van kruiden
Vier vondsten uit het archeologisch depot in Alkmaar zijn tot 1 oktober te bewonderen in de expositie ‘Kracht van Kruiden in de middeleeuwen’ in Kasteel Radboud in Medemblik. In Medemblik was in de middeleeuwen het Mariaconvent gevestigd. De nonnen die er woonden, hielden zich bezig met het verbouwen en verwerken van kruiden. De expositie neemt je mee naar deze tijd met Lobrecht Aerntsdochter als ‘gids’. Haar kruidentuin was ooit de basis voor de kruidentuin van het kasteel.
Een middeleeuwse bloempot gevonden in 1971 bij kasteel de Nieuwburg in Oudorp, is te zien in de tentoonstelling Kracht van Kruiden in de Middeleeuwen. Je treft er ook twee zogenoemde gatenpotten. Opgegraven in 1993 aan de Lindegracht en in 2007 in de Langestraat. Gatenpotten werden gebruikt voor het kweken van tuinkruiden, zoals selderij of bieslook. Voor het besproeien van al dat groen, werd gebruikgemaakt van een zogeheten duimgieter en ook die is deze maanden in Medemblik te zien. De Duimgieter komt waarschijnlijk uit de zeventiende eeuw en is ooit gevonden in de binnenstad, waarna de gieter geschonken is aan Stedelijk Museum Alkmaar.
Bruikleen
Deze vier voorwerpen uit het Alkmaarse archeologische depot zijn deze maanden in bruikleen gegeven aan Kasteel Radboud in Medemblik. Dit soort verzoeken van musea voor het lenen van vondsten voor tijdelijke tentoonstellingen komen regelmatig binnen. Ook wordt vaak informatie en beeldmateriaal verstrekt aan onderzoekers. Initiatieven die de archeologen toejuichen, want het Alkmaarse depot bevat zoveel vondsten dat slechts enkele topstukken ervan permanent geëxposeerd kunnen worden in Stedelijk Museum Alkmaar.
De Kracht van kruiden
Eeuwenlang waren kruiden de belangrijkste middelen om kwaaltjes en verwondingen mee te behandelen. En het waren vaak de tuinen van kastelen waar de kruiden werden gekweekt. Tegenwoordig wordt de geneeskrachtige werking van kruiden door veel mensen opnieuw ontdekt. Maar de wijsheid erover gaat dus al eeuwen terug. Symbolische gids bij de tentoonstelling is Lobrecht Aerntsdochter, een van de eerste bewoonsters van het Mariaconvent in Medemblik. Lobrecht was daar verantwoordelijk voor de kruidentuin en haar tuin is de basis geweest voor de kruidentuin van Kasteel Radboud.
Kruidenboek
Zoals elke kruidenvrouw, destijds, hield Lobrecht ook een ‘Cruydt-Boeck’ bij. Een gids met de beschrijvingen van de verschillende planten. De namen, de werking en de manier waarop je ze als gebruiker moest verwerken. De kruidenschriften van toen waren als het ware levende boeken, die steeds verder werden uitgebreid. Sommige van de boeken gingen dan ook generaties lang mee.
Tentoonstelling tot 1 oktober
Leer meer over de geschiedenis van de kracht van kruiden en bekijk ook de Alkmaarse archeologische vondsten tijdens de tentoonstelling die te zien is tot 1 oktober 2020. Zie www.kasteelradboud.nl voor de meest actuele informatie.
m.m.v. Karin Beemster, beheerder archeologiedepot
