Meer leer in de Langestraat…
Bijzondere bodemvondsten
Tijdens de grote opgraving in de Langestraat, kwamen vorig jaar verschillende leren voorwerpen naar boven, plus de restanten van een leerlooierij en een schoenmakerij. In de vorige editie van de nieuwsbrief lieten we al een paar mooie voorbeelden zien. Deze keer het vervolg met opnieuw bijzondere vondsten, waaronder een opvallend verfijnd kalfsleren damesschoentje, vermoedelijk uit het tweede kwart van de zeventiende eeuw.
In een mestkuil uit de veertiende eeuw zijn veel plakkaten met leerrestanten gevonden. Het gaat dan om schoenmakersafval en afsnijdsels van looiershuiden van kalfs- en rundleer. Zo is er een stuk leer van de kop van een koe of kalf en er zijn fragmenten van kalfsleer met haar in de kleuren zwart, roodbruin en blond/beige. Onder het schoenmakersafval behalve zolen, ook het bovenleer van een schoen. Bijzonder is ook een lap kalfsleer van de leerlooierij, waaraan nog te zien is dat de lap gespannen is geweest in een droograam.
Schoenen, riemen en messcheden
In één van de beerputten zijn fragmenten gevonden van een schoen uit de zestiende eeuw, een kinderschoen uit de vijftiende eeuw plus de leren sluiting van een trip. Dit was een soort overschoen met houten zool waarbij een ijzeren pin, gestoken door een gaatje, als sluiting diende. Verder zijn fragmenten gevonden van twee rundleren riemen, waarschijnlijk uit de veertiende eeuw. Twee ervan blijken aan elkaar te passen. Deze riem meet 52 cm bij 4 cm en heeft vijf gespgaatjes. De andere riem is een gordelriem met afdrukken van metaalbeslag. Uit een tonput kwamen fragmenten naar boven van messcheden plus stukjes van schoenen uit de veertiende eeuw.
Maria Tesselschade
Uit een andere beerput kwamen fragmenten van schoenen uit de zestiende en zeventiende eeuw, waaronder een aantal bandschoenen. Opvallend is de schoen in maat 40 met een model dat niet eerder voorkwam in onze collectie. Deze muil, met driedelige zool en houten hak, is vermoedelijk uit de zestiende eeuw en behoorde, gezien het formaat, waarschijnlijk aan een man. Verder zijn vier complete bandschoenen gevonden, drie van rund- en één van kalfsleer. Eén van de rundleren schoenen is een kinderschoen, compleet met zijden strik.
Maar de grote klapper tussen de ledervondsten is wel het zeer verfijnde dames bandschoentje van kalfsleer, maat 36. Het schoentje is versierd met bloemmotieven, aangebracht met een stans of een holpijpje, waarmee ronde, vierkante en ovale gaatjes gemaakt konden worden. De hak van het schoentje is van hout, omkleed met leer. Het bovenleer is voorzien van een tong die met een vetertje van wol of een zijden strikje met de hielstukken werd verbonden. Een vergelijkbaar exemplaar is in het bezit van het schoenenmuseum in Romans-sur-Isere in Frankrijk.
Op de plek waar deze en de andere bandschoenen gevonden zijn, stond ooit het huis van de bekende Alkmaarse schrijfster Maria Tesselschade Roemers Visscher. Zou dit exclusieve schoentje misschien van haar zijn geweest? Lees meer in een exclusief verhaal over Maria Tesselschade in de volgende uitgave van deze nieuwsbrief.
Karin Beemster
