Jaarringenonderzoek belangrijk bij kerkportret
Tegen de zuidwand van de Grote Kerk hangt een schilderij dat bijna even oud is als het kerkgebouw zelf. Het is geschilderd op een houten paneel. De afgebeelde kerk stelt onmiskenbaar de Sint-Laurenskerk voor. Maar helemaal naar de werkelijkheid is het niet. Er wringt iets in de verhoudingen van het schip, het dwarsschip is te kort, er staat een toren op die er in werkelijk niet is, en er is nog meer wat niet klopt.
In het boek ‘De Grote Kerk van Alkmaar, 500 jaar bouwen en behouden’ schreef Judith Niessen een boeiend hoofdstuk over het onderzoek naar dit kerkportret. Een bijzonder schilderij dat vrij recentelijk nog gerestaureerd werd door Martin Bijl. Deze concludeerde dat het schilderij ooit gemaakt moet zijn door de zogenoemde meester van Alkmaar. Judith Niessen is daar niet zo zeker van. Wie het oorspronkelijk geschilderd heeft, zullen we misschien wel nooit weten. Maar hoe dan ook, leverde het onderzoek veel leerzaams op.
Wow-factor
Judith: “Ik vond het bijzonder boeiend dat je aan de hand van de bouwgeschiedenis die de afgelopen jaren zo goed gereconstrueerd is, ook heel mooi kon zien hoe het schilderij dan dus tot stand moet zijn gekomen en in welke fases het geschilderd is. Dat was voor mij echt de wow-factor!
Ik vraag me af wat er zou er gebeuren als je meer van dit soort kerkportretten in Nederland op die manier zou benaderen. En dan gaat het met name om het dendrochronologisch onderzoek.
Ik snap wel dat je niet voor elke kerk een 3D-model kunt laten maken van de bouwgeschiedenis. Maar met alleen dendrochronologisch, ofwel jaarringenonderzoek, kom je ook al heel ver.
Stel dat je dat had kunnen inzetten had bij het onderzoek naar het kerkportret van de Sint Maartenskerk in Zaltbommel? Ik denk dat dat nog meer informatie zou opleveren.”
Wat het onderzoek van Judith Niessen (in samenwerking met Martin Bijl) heeft opgeleverd, lees je in dit 340 pagina’s tellende boek met prachtige illustraties en nog veel meer verhalen over de bouwgeschiedenis van de Grote Sint Laurenskerk.
