In Memoriam Willem Haakma Wagenaar
30-04-1938 * 9-11-2024
Afgelopen weekend overleed kunsthistoricus en restaurateur Willem Haakma Wagenaar. In Alkmaar kennen wij Willem Haakma Wagenaar vooral van zijn verschillende restauraties in de Grote Kerk. Nadat hij in 1992 zijn eerste kostenraming voor de restauratie van de schildering ‘Het Laatste Oordeel’ opstelde duurde het nog lang voordat de financiering rond was. Maar in 2003 kon hij beginnen met deze indrukwekkende klus.
Belangrijke andere restauraties volgden: de geschilderde afwerking van de kas van het Van Covelensorgel, de door Caesar van Everdingen beschilderde luiken van het grote orgel, de schildering Triomf der Deugd boven het grote orgel, de ontdekking en restauratie van het geschilderde gewelfbeschot van het noordtransept, het koorhek, en het beschilderde gewelf van de Consistorie.
Eerder restaureerde Willem al belangrijke wandschilderingen in Zaltbommel en Enkhuizen. Net als één van de andere belangrijke laatmiddeleeuwse ‘Laatste Oordeelschilderingen’ in Noord-Holland, in de Ursulakerk in Warmenhuizen.
(Tekst gaat verder onder de foto)
Willem was de zoon van Fenna en Theun Haakma Wagenaar. Theun was bouwhistoricus en kenner van de Utrechtse middeleeuwse architectuur. Willem volgde zijn opleiding onder meer in Rome, samen met zijn Harriët, met wie hij ook een leven lang zou samenwerken. Verrassend waren een boek van zijn hand over de traditionele poppenkast, en een optreden in een documentaire Andere Tijden, als één van de eerste bewoners van de Bijlmer.
Wij herinneren vooral zijn eruditie en gedrevenheid, zijn heldere verwoording van standpunten en lenige geest. Anekdotisch is de overdracht van het onderzoeksmateriaal dat hij verzamelde tijdens het werk aan de Grote Kerk. Dit nadat andere bouwhistorici hun tanden hadden gezet in de bouwgeschiedenis van de kerk. Met vuur verdedigde Willem zijn theorieën tegenover de onderzoeksgroep. Zijn prachtige handschetsen en opmetingen, die deel uitmaken van het onderzoeksmateriaal, zijn het inlijsten waard.
Anne Pauptit