Terug naar het overzicht

Exclusieve schoen en trouwring van Maria Tesselschade

Bijzondere bodemvondsten

In het voorjaar beschreven we in deze rubriek verschillende leervondsten uit de Langestraat, waaronder een zeer verfijnd leren schoentje . En in de zomereditie van deze nieuwsbrief, werd in het hoofdartikel over Maria Tesselschade gesproken over de vondst van een diamanten ring. Het vermoeden én de hoop van de archeologen dat beide voorwerpen ooit toebehoorden aan Maria Tesselschade Roemers Visscher zijn uitgekomen! De spullen waren vrijwel zeker van deze beroemde schrijfster en duizendpoot uit de zeventiende eeuw.

Samen met spullen uit haar huishouden werd de schoen gevonden in de beerput die toebehoorde aan Maria’s huis. Nu de datering is vastgesteld op het tweede kwart van de zeventiende eeuw kunnen we vrijwel zeker zijn dat deze spullen van Maria waren. De gevonden schoen heeft maat 36 en is van dun leer, helaas van slechte kwaliteit. De zo goed als complete schoen is nu geconserveerd en op een voetje van stof geplaatst. Het voorblad en de hielstukken hebben een geschulpte rand en zijn voorzien van een wollen sierkoord. Beide zijn versierd met bloemmotieven, die zijn aangebracht met een stans of een holpijpje. Op de schoen zien we verder halve maantjes, druppels, ovaaltjes, rechthoekjes en cirkeltjes. Ook zijn er doorsnijdingen te zien in zigzagpatroon, gemaakt met een zogenoemd steekijzertje. De schoen heeft een houten hak van 4 cm die met leer is omkleed. Het voorblad heeft een tong en de schoen werd destijds aan de voet gebonden met behulp van een zijden strikje, een wollen vetertje of een zijden pompoen. Op een portret van Elizabeth, de gravin van Kellie, is  een vergelijkbaar exemplaar zien, voorzien van pompoenen. Het portret is gemaakt door Paulus van Somer in 1620.

Trouwring

Na de publicatie van het artikel in de vorige nieuwsbrief over Maria Tesselschade, waarin gesproken werd over de diamanten ring, is contact gelegd met juwelenhistoricus Martijn Akkerman ( bekend van onder meer ´Tussen Kunst & Kitsch´), Suzanne van Leeuwen, junior conservator/restaurator juwelen bij het Rijksmuseum en Monique Rakhorst, Research Fellow Rijksmuseum en PhD kandidaat bij de Radboud Universiteit. De ring is onderzocht in het Rijksmuseum en bekeken onder sterke vergroting. Hier is ook de samenstelling van het goud en email bepaald aan de hand van zogenoemde röntgenfluorescentie (XRF).

Op basis van de zeer specifieke vorm van het slijpsel kunnen we volgens Martijn Akkerman concluderen dat de ring dateert uit de vroege jaren twintig van de zeventiende eeuw. Met deze constatering is de puzzel compleet: Maria Tesselschade is in 1623 getrouwd met Allard Crombalch, de ring komt uit dezelfde periode en in die periode heeft op deze kavel aan de Langestraat niemand anders gewoond die rond die tijd in het huwelijk trad.

Tot hun blijdschap concluderen de gemeentelijke archeologen dus dat zowel de ring als de schoen met aan zekerheid grenzende waarschijnlijkheid van Maria Tesselschade Roemers Visscher zijn geweest.

Karin Beemster en Nancy de Jong-Lambregts, stadsarcheologie