Alkmaar 450 jaar ontzet: Het verhaal
Wat we nu precies vieren, al zoveel jaren lang
Iedereen weet dat de datum 8 oktober is verbonden aan Alkmaar ontzet. Het is in 2023 precies 450 jaar geleden dat de Spanjaarden bij de poorten van Alkmaar met succes werden tegengehouden. Dat was in 1573. En 1572, het jaar waarin de grote opstand tegen de Spanjaarden begon, wordt gezien als het geboortejaar van Nederland. Alkmaar Ontzet wordt ieder jaar gevierd, maar wat is er nu echt gebeurd in Alkmaar in die tijd? In dit jubileumjaar, met een heleboel festiviteiten en een climax in oktober volgend jaar, maken steeds meer mensen kennis met het verhaal erachter.
Het jaar 1572 was een belangrijk jaar in de Tachtigjarige oorlog (1568-1648), want toen begon de grote opstand tegen de Spanjaarden. Elke stad in Nederland speelde hierin zijn eigen rol en heeft zijn eigen herinneringen. Ook Alkmaar was – mede door de gunstige ligging, een waardevolle stad in de strijd.
Vanaf het eind van de jaren zestig van de zestiende eeuw was er toenemende onrust in het land. In 1566 raasde de Beeldenstorm over de Nederlanden. Met als gevolg een strenge repressie door Alva’s Bloedraad. Veel Alkmaarders sloegen op de vlucht.
Hier begint het verhaal van historicus en archivaris Harry de Raad, die in dit jubileumjaar verschillende kennissessies verzorgt over hoe het er 450 jaar geleden in Alkmaar aan toeging.
Archeologie
Een verhaal waarvan onze archeologen in de loop der jaren al verschillende tastbare bewijzen aantroffen in de Alkmaarse bodem. Zoals bijvoorbeeld de resten van de heiligenbeelden van het Clarissenklooster aan de Molenbuurt, die aan puin zijn geslagen door de geuzentroepen nadat ze in 1572 de nonnen hadden verdreven.
Verdieping
Het jubileumjaar is misschien een mooie aanleiding om eindelijk dat hele verhaal over het beleg en de opstand tegen de Spanjaarden eens uit de pluizen. Lees bijvoorbeeld de blogs ‘De geuzen komen in de stad’ van Harry de Raad. En ‘Alkmaars bekendste stok, de polsstok van Maarten Pietersz van der Meij’ van Paul Post. Of één van de vele andere verhalen over het Beleg van Alkmaar op de website van onze collega’s van Regionaal Archief Alkmaar.
