Carillons

Stadsbeiaardier Christiaan Winter: “Niemand klaagt als er live wordt gespeeld”

Wat zou Alkmaar zijn zonder de carillons? “Ik kreeg zelfs een keer een mailtje van een centrumbewoner die niet kon slapen als het carillon niet speelde,” vertelt Christiaan Winter, onze stadsbeiaardier. Sinds 2009 is hij in deze functie in dienst bij de gemeente Alkmaar. Twee keer per jaar, in april en september, voorziet hij de carillons in de Waagtoren en de Grote Sint Laurenskerk van nieuwe melodieën . Ook was hij betrokken bij de terugkeer van het carillon (met 43 klokken!) in de toren van de Grote Kerk in De Rijp.

“Elk seizoen probeer ik op tijd de nieuwe melodieën klaar te hebben voor de carillons,” vertelt stadsbeiaardier Christiaan Winter. “In het voorjaar is dat normaalgesproken voordat de kaasmarkt weer begint Dan wil ik de speeltrommels verstoken hebben. Dat betekent dat ik de pinnetjes in andere gaatjes steek.”

“Ik werk altijd met een thema en niet te bekende liedjes, want die gaan snel vervelen. Niemand wil een halfjaar luisteren naar Altijd is Kortjakje ziek. We hebben trouwens wel een halfjaar de herkenningsmelodie van Sesamstraat op het carillon gehad. Dat was toen het Stedelijk Museum een tentoonstelling had over dat tv-programma, maar dat was ook net lang genoeg.” Bekijk hier de actuele speellijst.

Live spel

Enkele dagen in de week staan de automaten van de carillons in De Rijp, in de Waagtoren en in de Grote Sint Laurenskerk een uurtje stil. Dan kruipt de stadsbeiaardier achter de toetsen om de carillons live te bespelen.

Komen er wel eens klachten?

“Ja, af en toe. Dan neem ik diegene vaak even mee naar boven om te laten zien hoe alles werkt. En dan vraag ik altijd of hij of zij zelf nog suggesties heeft voor melodieën.

De meeste binnenstadbewoners zijn wel gewend aan de carillonmuziek. Ik kreeg zelfs een keer een mailtje van iemand die niet kon slapen omdat het carillon niet speelde. Toen was ik na het spelen vergeten de automaat weer aan te zetten…”

Sinds enkele jaren is er ook weer een carillon in de Rijp. Op welke manier was jij daarbij betrokken?

“Toen ik in 2012 hoorde over de voorgenomen fusie van Alkmaar met Schermer en De Rijp ben ik meteen ook daar gaan kijken. De Grote Kerk in De Rijp heeft een prachtige toren waar vroeger al een carillon in hing. Maar dat was verloren gegaan tijdens de brand in 1654. Ik heb toen het idee opgeworpen om de toren weer van een carillon te voorzien. Het plaatselijke museum was erbij betrokken en er is een Stichting Carillon De Rijp opgericht.
Via fondsen is de benodigde twee ton aan kosten bij elkaar gesprokkeld.
De toren is uit 1663, dus daar mag je niet zomaar een schroef in draaien. Dat moest met speciale constructies, zodat het carillon er zonder schade ook weer uit kan.”

(Lees ook het artikel uit 2017 over de onthulling van de eerste klok van het nieuwe carillon in De Rijp)

Een ander carillon dat opnieuw in gebruik is genomen, is het kaasdragerscarillon dat jarenlang aan het voormalig landbouwhuis hing. Dat is opgeknapt en heeft inmiddels alweer enkele jaren een plek op het Stationsplein.

Wensen

Toch blijven er altijd wensen leven in het hart van de beiaardier: “Ja, het carillon van de Kapelkerk aan de Laat, bijvoorbeeld. Daar zit nu een automaat op, maar je zou het ook met de hand kunnen bespelen. Als er voldoende geld was, zouden we die mogelijkheid kunnen aanbrengen. De ervaring leert namelijk dat de omgeving nooit klaagt als er live wordt gespeeld door een beiaardier…
Verder ligt er nog een klok uit de voormalige Dominicuskerk aan De Laat te wachten om op de Algemene Begraafplaats aan de Westerweg geplaatst te worden. Maar dat plan is vanwege corona uitgesteld.

Carillon Oudorp

Een wens die heel recent is uitgekomen, betreft het carillon in Oudorp. Christiaan: “Dat is in de zomer van 2021 helemaal opgeknapt en heeft een nieuwe speelcomputer gekregen. De buurt begon terecht te klagen dat er al dertig jaar dezelfde melodietjes klonken. De verzoekjes die vervolgens zijn binnengekomen heb ik bewerkt voor het inmiddels gereviseerde carillonnetje.”
Zie de speellijst voor een overzicht van de melodieën.

Tips voor melodieën

Twee keer per jaar komen er nieuwe melodieën op de speeltrommels van de carillons in de binnenstad. Tips hiervoor zijn altijd welkom via beiaardier@alkmaar.nl