Publieksenquête kerkenvisie tot 20 oktober 2021

Tussen september 2020 en 20 oktober 2021 zijn inwoners en belangstellenden uitgenodigd om via een publieksonderzoek in de vorm van een enquête mee te denken over hun visie op de kerken binnen de gemeente Alkmaar. In totaal is de enquête ingevuld door 550 respondenten. De uitkomsten lees je hier in een pdf of kun je in onderstaand overzicht inclusief afbeeldingen bekijken en lezen.

De enquête is per 21 okt 2021 gesloten. De info wordt meegenomen in de pilots en verwerkt in de uiteindelijke kerkenvisie.

Hier volgt de analyse van de de uitkomsten van de publieksenquête:

• Het belang van kerkgebouwen
• Passende functies
• Visie op religieus erfgoed

Waarom vindt u het belangrijk dat kerkgebouwen blijven bestaan?

Vanuit ruimtelijk perspectief

• Kerken speelden bij de vorming en wording van dorpen en steden een belangrijke rol.
• Zeldzame gebouwen, die nooit meer gebouwd zullen worden.
• Bakens uit een gezamenlijk verleden.
• Markante stads- en dorpsgezichten.
• Bakens van herkenning.
• Cultureel erfgoed.
• Oudere gebouwen met een verhaal.
• Alleen de gebouwen met monumentale waarden.
• Het zijn bezienswaardigheden voor de stad. Het geeft de stad een unieke charme.
• Deel van onze historie.
• Bijzondere architectuur.

Vanuit maatschappelijk perspectief

• Er moet ruimte zijn voor de verschillende geloofsovertuigingen.
• Een vertrouwde en veilige plek voor de gelovige kerkgangers.
• Misschien zijn niet alle gebouwen te handhaven, maar zeker de historische kerken met een belangrijke sociaal culturele waarde verdienen om behouden te blijven, vanwege de betekenis voor mensen.
• Een kerk hoort bij het leven. Je kan er vreugde en verdriet vieren. Lief en leed werd gedeeld.
• Iedereen moet de mogelijkheid hebben om naar een kerk te gaan. Om daar de stilte te zoeken, om medegemeenteleden te ontmoeten, om God te ontmoeten.
• Plaats van eredienst en ontmoeting.
• Onderdeel van de leefgemeenschap. Geloof is van alle tijden, het komt en gaat. Zonder kerk is religie nauwelijks mogelijk.
• Gebouwen die kunnen bijdragen aan rust en bezinning.

Als een kerk een nieuwe functie krijgt, wat zou uw voorkeur hebben? En waarom?

Vaak genoemd: Een plek waar mensen samen kunnen komen. Een plaats waar de maatschappij van het gebouw en de ruimte kan blijven genieten.

Vaak genoemd: Het liefst een functie, waar de historische waarde het meest intact blijft. Zoals cultureel of maatschappelijk.

Vaak genoemd: Rechtdoen aan de oorspronkelijke functie

• Culturele/maatschappelijke functie. Daar kan een brug worden geslagen naar nieuwe verbindingen van oude inhoud en hedendaagse invulling / behoeftes.
• Het liefst maatschappelijk, maar commercieel mag ook.
• Duurzame, langdurige functie zodat ingrijpen in het gebouw niet elke 5 jaar nodig is. Maatschappelijk is mooi, maar zelden een kostendrager. Bovendien is drie keer een bibliotheek in de stad wat overdreven.
• Openbaar, alvast beginnen met de deuren altijd open te zetten zoals in Frankrijk.
• Het is maar net waar het gebouw staat, wat de buurt nodig heeft en welke bouwtechnische mogelijkheden het heeft. In het centrum een café en in een woonwijk een woning.
• Woonbestemming, bijvoorbeeld voor gelovigen van desbetreffende kerkgebouw of voor groepen.
• Cultureel of wonen, maar wel met een kleine kapel.
• Afhankelijk van de locatie en het gebouw. Cultureel zou mooi zijn, maar niet alle gebouwen kun je daar mee vullen. Belangrijk is ook hoe het gebouw zelf geschikt gemaakt kan worden zonder veel schade aan te richten.
• Primair religieus, passend medegebruik.
• Bij voorkeur zie ik elementen van rust, gemeenschapszin, zorg, verbinding, spiritualiteit.
• Als het dan toch moet, dan iets zingevends, ondersteunend aan de maatschappij.
• Ik vind grote boekenwinkels met restaurant een hele geslaagde combinatie met kerken.
• 1e instantie een gebedshuis voor een religie, daarna zou het horeca of woningen kunnen worden. Maar geen discotheek.

Wat is uw visie op de toekomst van kerkgebouwen in de gemeente Alkmaar? Wat mag er volgens u niet ontbreken in de kerkenvisie van de gemeente Alkmaar?

Uit de antwoorden blijkt dat veel mensen het behoud van de kerkgebouwen belangrijk vinden. Behoud voor de stad, behoud voor het nageslacht, behoud van monumentaliteit. Ook andere geluiden komen naar voren in de antwoorden.

De antwoorden zijn verdeeld in de categorieën:

• Algemeen
• Het gebouw
• Het gebruik
• Het proces

Algemeen

• Aandacht voor culturele en historische waarde.
• Ieder dorp een kerk.
• Het behoud van alle oorspronkelijke elementen/bouwonderdelen, duurzaamheid en om bij het overwegen van herbestemming de best passende optie te kiezen.
• De actiefste kerkgenootschappen in de meest monumentale kerken.
• Verleden, heden en toekomst moeten samen gaan in de visie voor de kerkgebouwen in Alkmaar.
• Tenzij grootschalige veranderingen en verbeteringen worden toegepast, geloof ik dat kerken verder uit het oog zullen vallen en minder relevant worden.

Het gebouw

• Gewone gebouwen zijn er al zoveel, hou alsjeblieft het bijzondere in stand!
• Aandacht voor orgels en de kerkklok.
• Beeldbepalende panden behouden.
• Ook de ‘nieuwe’ monumenten niet vergeten.
• Bijzondere akoestiek, dat raakt snel verloren bij herbestemming.
• Gevel moet behouden blijven.
• Behoud van het interieur.
• Grote, hoge ruimte in een kerk. Bijna geen enkel soort gebouw heeft dat.

Het gebruik

• Publiekstoegankelijk en invullen met een (of meerdere) financieel haalbare.
• maatschappelijke functie(s).
• Nieuwe functie afhankelijk van de kenmerken van het gebouw of monument.
• Kerken mogen ook kerk blijven.
• De gebouwen voor zoveel mogelijk mensen beschikbaar houden en het liefst om elkaar te ontmoeten.
• De oorspronkelijke bedoeling van een kerk, namelijk een ontmoetingsplek voor een kerkelijke gemeente, is het meest belangrijk. Dus als er kerken zijn die op zoek zijn naar een kerkgebouw zouden die voor hen beschikbaar en betaalbaar moeten zijn.
• Houd enkele kerken open voor diensten / bezinning / toevlucht / ontmoeting en religie.
• Kerken inzetten voor de woonzorg-opgave. Past goed bij traditionele functie.
• Voor de niet-gelovige is de sfeer in een kerk vaak intimiderend.
• Behoud voor de gemeenschap.

Het proces

• Wees creatief en durf het gesprek en avontuur aan te gaan.
• Lange termijn visie, ga voorbij aan de 4-jarige politieke gevoeligheden.
• Help kerkbesturen het gebouw multifunctioneel te maken en zo
• meer rendabel.
• Door financiële onderbouwing ontstaat “een haalbare” visie.
• Luister naar omwonenden.
• Lef.
• Subsidie om kerken te behouden.
• Meedenken vanuit de kerkelijke gemeente en dorp of wijk zodat de plek ook werkelijk gedragen en bezocht gaat worden.
• Maatwerk. Elke plek en omgeving vraagt om z’n eigen oplossingen.
• Goed nadenken voordat iets gesloopt wordt.
• Aandacht voor de hoeveelheid parkeerplaatsen bij nieuw gebruik