Sporen van een fabriek aan de gracht

Detail op dinsdag

24 december 2024

In de steeg links van Luttik Oudorp 72 liggen nog sporen van een bedrijvig fabrieksverleden. De bodem van de steeg is aangestort met grindbeton, met daarin ingebed ijzeren rails. Achterin de steeg kun je nog zien dat de rails afbuigen naar rechts, waar ooit de fabriek voor bakkersbenodigdheden van Boom stond. De fabriek zelf stond aan de Spanjaardstraat. Maar voor de ingang naar het kantoor moest je door dezelfde steeg als waar alle transporten doorheen gingen.

Op die manier was het bedrijf officieel gevestigd aan het Luttik Oudorp, wat meer aanzien gaf, al was het via de steeg.
Wel was aan het einde van de steeg een mooie grenenhouten toegangsdeur tot het kantoor. De rails tussen de steeg en de kademuur zijn weggebroken bij latere bestratingswerkzaamheden. Maar tot die tijd liepen deze rails dwars over de huidige rijweg, met een opgekruld uiteinde vlak boven de kademuur. Zo konden de suiker en de amandelen die per schip werden aangevoerd gemakkelijk op lorrie worden gehesen, die daarvoor tot aan de kademuur gerold werd.

(Tekst gaat verder onder de foto’s)

Over de smalle rails kon de vracht vervolgens zonder schade door de nauwe steeg tot in de fabriek worden geduwd.
Het vervoer over water werd in de tweede helft van de twintigste eeuw verdrongen door vervoer met de vrachtauto. Nog wat later kwamen er bedrijventerreinen in de Oudorperpolder en de Beverkoog. En inmiddels zijn dergelijke fabrieken en bedrijven vrijwel helemaal verdwenen uit de binnenstad. De kades werden in de jaren zeventig van de vorige eeuw verbreed en de gracht werd smaller gemaakt, om ruimte te maken voor het parkeren van auto’s. Aan het herstellen van de rails was toen geen behoefte meer.

Dit detail is uitgelicht door Anne Pauptit, monumentenadviseur team Erfgoed, gemeente Alkmaar