De markeringspaal van de Bergerhof

Detail op dinsdag

17 maart 2020

Je zou het misschien bijna vergeten in deze vreemde tijd, maar we herdenken dit jaar ook het feit dat er 75 jaar geleden een eind kwam aan de Tweede Wereldoorlog. Het detail van deze week heeft een duidelijke link met de oorlog. Het is de markeringspaal van de Bergerhof, het bijzondere wijkje met splitlevelwoningen achter station Alkmaar. 254 woningen met een kleuterschooltje (nu buurthuis). Gebouwd in oorlogstijd, voor de vluchtelingen uit Den Helder.

Den Helder was in de oorlog een Duitse Marinehaven die regelmatig ’s nachts gebombardeerd werd. De woningen werden bewust bij het station gebouwd zodat de nieuwe bewoners met de trein naar hun werk konden. Door de strenge winter van 1941-1942 en gebrek aan bouwmateriaal was de wijk pas in november 1942 helemaal klaar. Na de oorlog gingen de meeste Helderse vluchtelingen weer naar huis en sinds 1966 zijn woningen in de Bergerhof koopwoningen. De huizen zijn ontworpen door het architectenechtpaar Pot en Keegstra. En als één van de eerste vrouwelijke architecten van Nederland, zette mevrouw Pot-Keegstra een duidelijke stempel, met onder andere veel aandacht voor de keuken: een Bruijnzeelkeuken, ontworpen door Piet Zwart. Maar het meest opvallende is de splitlevel bouw met in elk huis zes trappetjes en zeven halve verdiepingen. Andere opvallende details zijn de ingemetselde gekleurde steentjes in de gevels én het feit dat de huizen om en om ‘klein’en ‘groot’ zijn. En dat betekent dat het ‘grote type’ op twee verdiepingen enkele vierkante meters extra heeft, boven de grond van het huis ernaast…

Opdracht voor de architecten was destijds een wijk met veel groen en een open karakter. En dat is het nog steeds. De ruimte in de huizen is niet groot, maar tussen elke twee rijtjes huizen is een flink grasveld waar de bewoners nog altijd veel gebruik van maken. Het is een buurt met veel gemeenschapszin en gezamenlijke activiteiten, waar ze zelfs een werkwoord voor hebben bedacht: ‘splitlevelen in de Bergerhof’

Foto’s gevelstenen en keuken: Rob Verhagen

Overige foto’s: Ritske Velstra