De charme van oud glas (2)

Detail op dinsdag

19 november 2024

Het is niet de eerste keer dat Anne in deze rubriek de charme van oud glas belicht. In september vorig jaar had de rubriek ook deze titel. Toen ging over het glas in het raam boven de voordeur van een pand aan de Oudegracht in Alkmaar. Maar vandaag gaan we naar Stompetoren voor ons detail, naar de kerk met de stompe toren die het dorp zijn naam gaf.

(Tekst gaat verder onder de foto’s)

De ramen van de Hervormde kerk in Stompetoren uit 1661 zijn groot. Maar samengesteld uit allemaal kleine stukjes glas ter grootte van een hand. Het mondgeblazen glas is enigszins groen getint en heeft een kenmerkende structuur van draai- en sleeplijnen, en uitgestreken belletjes. Belletjes waarin het harde werken van de glasblazers zichtbaar gestold is. Van de losse glaasjes zijn handzame panelen gemaakt, door ze per zestien stuks samen te voegen in een gesoldeerd net van loodstrips. Die panelen zijn in de verticale bakstenen raamsponningen geplaatst. En vervolgens opgehangen aan de metalen brugstaven die horizontaal door het raam lopen. Eerst zijn ze met bronzen dekstrippen en spieën ingeklemd tegen de brugstaven. Vervolgens is elke overkruising met een loodveter aan de dunne metalen windroeden gebonden. En daarna zijn de bakstenen sponningen aangevoegd. Zo maken vele kleine glaasjes een groot kerkraam. Door het wisselende spel van zon en schaduw over het oneffen glasoppervlak, ontstaat een levendig uiterlijk.

Dit charmante kerkje aan de Noordervaart 122 in Stompetoren is (meestal) open op Open Monumentendag. Je kunt dan ook de stompe toren beklimmen. Open Monumentendag is het tweede weekend van september.

Dit detail is uitgelicht door Anne Pauptit, monumentenadviseur team Erfgoed, gemeente Alkmaar