Waszegel

Vondst op vrijdag

23 september 2022

We gaan nog even door op het thema van vorige week. Toen hadden we het over lakzegels van rode oosterse lak om brieven te verzegelen. We gaven toen al aan dat vooral in de Middeleeuwen was in plaats van lak werd gebruikt om zegels mee te maken. Daarvan hebben we deze week een fraai voorbeeld!

Het gaat om een groot waszegel met een diameter van ca 8 cm, gevonden tijdens een opgraving aan de Langestraat in 1993. (Tekst gaat verder onder de foto)

Op het zegel is het wapen afgebeeld van de gecommitteerde Raden van West-Friesland en het Noorderkwartier. Het dagelijks bestuur van dit gewest was van 1573 tot 1795 gevestigd in Hoorn, in het gebouw waar nu het West-Fries museum zit. Dit bestuur telde zeven leden die de steden Medemblik, Edam, hoorn, Alkmaar, Enkhuizen, Monnikendam en Purmerend vertegenwoordigden. De wapens van al deze steden zijn dan ook afgebeeld op dit zegel met de twee leeuwen van West-Friesland in het centrum. De volledige tekst op de rand was: SIGILLUMWEST-FRISIAETNOORTHOLLANDIAE.

Van Foreest

Het pand waar dit zegel werd aangetroffen, was van 1585 tot zijn overlijden in 1596, eigendom van Dirck van Foreest. Bekend is dat zijn zoon Jacob van Foreest van 1584 tot aan zijn dood in 1624 secretaris was van deze gecommitteerde raden. Uit dezelfde beerput kwam ook de reuzen ijsglasbeker die op de andere foto te zien is. Hoewel je het verband niet meteen zou raden, is het zeer goed mogelijk dat de beker werd gebruikt om een belangrijk document rechtop in te zetten. Dit uiteraard met het zegel over de rand, met de bedoeling om te imponeren. Pronkzucht was de mensen in die tijd namelijk bepaald niet vreemd. De reuzenbeker staat in het midden, te midden van al het andere glaswerk dat uit dezelfde put naar boven kwam.

Vondst op Vrijdag is een rubriek van Rob Roedema. Lees ook het interview in Erfgoedmagazine Alkmaar 63: ‘Rob Roedema geboren met liefde voor archeologie’.
Bekijk hier alle ‘Vondsten op vrijdag’