Twee zogenoemde ‘herdenkingsruitjes’

Vondst op vrijdag

8 november 2019

De vondst van vandaag zijn twee zogenoemde ‘herdenkingsruitjes’. Geregeld worden bij opgravingen restanten gevonden van glas-in-loodramen, al dan niet met de nodige versieringen. Vaak zijn de afbeeldingen geënt op verhalen uit de bijbel of historische gebeurtenissen en is het vooral decoratie met soms een boodschap van religieuze of historische aard. Een enkele keer treffen we ruitjes aan die ons een inkijkje geven in de geschiedenis van een pand en zijn bewoners. Soms feestelijk maar ook soms met een treurige ondertoon. Zo werd in 1991 in een beerput aan de Wortelsteeg een ruitje aangetroffen van 9 cm breed met de volgende gegraveerde tekst: SUSANNA ROLWAGO ANNO 1667 19 MEI.

Aan de randen kun je goed zien waar het lood aan het ruitje heeft gezeten. Uit archiefonderzoek blijkt dat Susanna Rolwago directe familie is van de bekende regentenfamilie Ras. Ze werd geboren op 19 mei 1667. Een gebeurtenis die werd vastgelegd door het plaatsen van een ruitje ergens in huis. Gezien de grootte van het ruitje, waarschijnlijk ergens op ooghoogte, dus bijvoorbeeld in het glas in een deur of een lichtvenster in een trappenhuis.

Het tweede ruitje werd gevonden in 2015 aan de Langestraat. Het gaat hier om een fragment van een gebrandschilderd medaillon met de naam JAN JACOPSZ VINCK en de begeleidende tekst:  ..GESCHIESS DER OCHEN BEWEECHT..HET HERTE 1612.
Ook hier maakte archiefonderzoek meer duidelijk. De zoon van Jan Jacopsz Vinck, ooit bewoner van het betreffende pand, overleed in 1612. En ook dit verdrietige feit werd klaarblijkelijk vastgelegd op glas en permanent tentoongesteld in het huis. Waarom deze stille getuigen van blijdschap en verdriet uiteindelijk in een beerput terechtkwamen, zal altijd wel een vraag blijven. Wellicht omdat een nieuwe eigenaar van een pand niet steeds geconfronteerd wilde worden met andermans emoties…