Kandelaar met ruitertje

Vondst op vrijdag

5 augustus 2022

We gaan weer verder met het thema verlichting. Vandaag met een fragment van een kandelaar die gevonden is aan de Laat. In september 1997 was hier een grote brand, waarbij het hele complex van bouwmarkt De Houtmarkt tot de grond toe afbrandde.

Op dat terrein hebben we vervolgens twee keer archeologisch onderzoek gedaan. In 1998 en 1999. Tijdens het eerste onderzoek werd onder meer een heel woonblok opgegraven met bijbehorend huishoudelijk afval. Langs de Laat vonden we onder andere de resten van twee laatmiddeleeuwse woonstalhuizen uit de latere vijftiende en vroege zestiende eeuw. Beide huizen waren gebouwd op een soort van klei terpen die waren opgeworpen op verschillende ophogingslagen. Uit één van die lagen uit de eerste helft van de vijftiende eeuw vonden we tussen het vele andere vondstmateriaal het fragment van een kandelaartje. (Tekst gaat verder onder de foto)

Fragment van een aardewerk kandelaar uit de eerste helft van de 15e eeuw

Het resultaat van een leuk stukje boetseerwerk uit die tijd. Het gaat hier om een kandelaartje van roodbakkend aardewerk, overdekt met loodglazuur. De kaarsenhouder wordt vastgehouden door een ruitertje, zittend op een paard. Het geheel is op een kunststof onderstel gemonteerd. Hoe het kandelaartje er ooit in gave toestand heeft uitgezien, blijft voorlopig nog een raadsel.

Onderdeel?

Het kan namelijk ook onderdeel geweest zijn van een groter ensemble. Mogelijk dat het ook nog symbolisch iets voorstelde maar daarvoor is het materiaal toch weer net iets te fragmentarisch. Het kandelaartje zal niet gehoord hebben bij het aangetroffen boerderijtje. Zeer waarschijnlijk kwam het overblijfsel elders uit de stad waar het met grond is vermengd en daarna aangevoerd om als grondverbetering te fungeren. Al met al toch een leuke vondst in die donkere grond die ons deze keer iets laat zien van een curieus stukje verlichting uit de vijftiende eeuw.

Vondst op Vrijdag is een rubriek van Rob Roedema. Lees ook het interview in Erfgoedmagazine Alkmaar 63: ‘Rob Roedema geboren met liefde voor archeologie’.
Bekijk hier alle ‘Vondsten op vrijdag’