Getapt
Vondst op vrijdag
2 augustus 2024
De vondst van vandaag komt uit de rubriek Bijzondere Bodemvondst in Erfgoedmagazine Alkmaar van december 2013. Depotbeheerder Karin Beemster bespreekt drie tapkranen uit de zeventiende en achttiende eeuw. Een periode waarin de Alkmaarders nog geen vers leidingwater hadden. Bier met een laag alcoholpercentage was de meest gangbare drank.
De drie gevonden tapkranen werden gebruikt om bier of wijn uit houten vaten te tappen. Alkmaar was in de zeventiende en achttiende eeuw rijk aan bierbrouwerijen. Zo was er Het Zwaard aan de Oudegracht, het Fortuin aan De Laat, De Starrekroon aan de Turfmarkt en Den Burg aan de Bierkade.
De Alkmaarse brouwers gebruikten helder duinwater dat in waterschuiten vervoerd werd naar Alkmaar, waar er bier van werd gebrouwen.
De vraag naar bier nam in de tweede helft van de achttiende eeuw af omdat dranken als koffie, thee en wijn populairder werden.
(Tekst gaat verder onder de foto’s)
Foto 1 Bij opgravingen aan het Baanpad is in 1999 deze complete houten tapkraan gevonden, uit de tweede helft van de achttiende eeuw en met een lengte van 16 cm.
Op deze plek waren diverse herbergen gevestigd, waaronder De Schelvisch met kolfbanen uit de achttiende eeuw.
Foto 2 en 3 De twee andere kranen zijn van metaal en uit één stuk gegoten. De handgrepen van deze kranen werden vaak versierd met een ring, een dierfiguur of een driepas (drie ronde gaatjes). En soms kregen ze een makersmerk.
De messing kraan met driepas (foto 2) is gevonden in 2000 bij een opgraving aan de Langestraat 16-18. De kraan is geknikt door het hardhandig inslaan in het vat. Hij is 20 cm lang en komt uit de zeventiende eeuw. De kraan heeft een makersmerk in de vorm van een half maantje met een gezichtje.
Foto 4 In 2003 werd in een beerput op het Waagplein een bronzen tapkraan opgegraven. Deze kraan, ook uit de zeventiende eeuw, is 16 cm lang. De tuit en handgreep zijn afgebroken en vervolgens is de handgreep gesoldeerd. Waarschijnlijk heeft de herbergier bij het inslaan van de tap misgeslagen…
Foto 5 Op deze prent uit het Vlaardings Museum zie je een drankorgel. Een stapel met houten vaten waar je verschillende drankjes uit kon tappen
Bekijk hier alle ‘Vondsten op vrijdag’
