Aan elkaar geplakt

Vondst op vrijdag

4 oktober 2024

De vondst van vandaag is een baardmankruikje uit ongeveer 1500. Het is gevonden bij de opgraving aan de Langestraat, na de nieuwjaarsbrand van 2015. Een baarmankruikje of baardmannetje is een kruikje waarop een gezichtje is afgebeeld met een baard. Die zag je in die tijd veel. En dit baardmannetje heeft een opvallend spits neusje.

Maar eigenlijk gaan we het vandaag niet zozeer hebben over het kruikje zelf. Het kruikje is meer de aanleiding om iets te vertellen over het restauratiewerk.
Het meeste aardewerk komt uiteraard niet gaaf uit de grond. Bij de vondst van dit kruikje was het gezichtje bijvoorbeeld voor de helft verdwenen. De rechterhelft is er weer bij gemaakt.

(Tekst gaat verder onder de foto’s)

Dit restauratiewerk wordt gedaan in het Archeologisch centrum door getrainde vrijwilligers.
Als de stukken binnenkomen voor restauratie, hebben de archeologen de scherven al bij elkaar gepuzzeld en aan elkaar geplakt met schilderstape (foto 3). De vrijwillige restaurateur haalt ze dan in delen weer uit elkaar. Via tekens op het tape (foto 4) geeft ze aan wat aan elkaar hoort, en vervolgens worden de delen aan elkaar gelijmd.

(Tekst gaat verder onder de foto’s)

In overleg met Rob Roedema, die deze rubriek normaal gesproken maakt, maar die nu geniet van een heerlijke vakantie, wordt de aanpak bepaald. Zo worden bijvoorbeeld niet alle gaten gevuld. Een voorwerp hoeft er niet weer als nieuw uit te zien na restauratie. Het moet zijn eigen verhaal vertellen.
Gaten vullen gebeurt met gips en ter ondersteuning een beetje was. Dezelfde die de tandarts gebruikt om je in te laten happen. De was kan bijvoorbeeld de rand van een kannetje vormen. Die wordt dan opgevuld met gips en als het gips droog is, kan de was er weer af.

(Tekst gaat verder onder de foto’s)

Dat laatste kon alleen niet bij ons baardmannetje. De hals was te smal om bij de binnenkant te kunnen. Maar daar is een andere oplossing voor: ballonnetje erin, opblazen, en je hebt een mooie ondergrond voor een laagje gips aan de buitenkant.

Vondst op Vrijdag is een rubriek van Rob Roedema. Lees ook het interview in Erfgoedmagazine Alkmaar 63: ‘Rob Roedema geboren met liefde voor archeologie’.
Bekijk hier alle ‘Vondsten op vrijdag’